همه چیز در باره زنبور عسل
زنبورها حشراتی هستند که به هر دلیلی منقرض شوند ،جهان هستی تا 10 سال پس از انقراض آنها تماما خشک می شود و تمام موجودات زنده روی کره زمین از بین می روند. در نتیجه زندگی همه موجودات روی کره زمین بخصوص انسان ها وابسته به این موجودات ریز می باشد.
سبک زندگی زنبورها:
کندو محل زندگی و پرورش زنبورها است. ماده تشکیل دهنده کندو را موم می گویند. زنبورها با کمک موادی که جمع آوری و ترشح می کنند کندو را می سازند. در این خانه ها که به شکل شش ضلعی است لاروها پرورش داده و عسل تولید می شود.
زنبورها به صورت گروهی و سازماندهی شده داخل کندو زندگی می کنند. هر کندو یک ملکه مختص به خود را دارد که جهت هدایت بقیه زنبورها در کندو است و وظیفه تولید مثل برای بقای کندو را برعهده دارد. جثه زنبور ملکه نسبت به دیگر زنبورها بزرگتر است و راه تشخیص ملکه از این طریق می باشد.
در کندو زنبورهای نگهبان وظیفه محافظت از ملکه ، کندو و لاروهای جوان و دیگر زنبورهای کندو را دارند.
وظیفه جمع آوری شهدگل و رساندن آن به کندو به عهده زنبورهای کارگر می با شد.
انجام فرآیند تبدیل شهد به عسل نیز برعهده زنبورهای عسل ساز است.
اما سوال اینجاست که چگونه شهدگل به عسل تبدیل می شود؟
ما در این مقاله به پاسخ این سوال می پردازیم .
هر روز صبح با طلوع آفتاب زنبورهای کارگر از کندو بیرون می آیند و به دنبال گل مناسب برای کشیدن شهد آن هستند. با نشستن زنبور روی گل ، شروع به مکیدن آن می کند و شهد مکیده شده را درون عسل دان خود ذخیره می کند. طی انجام این عملیات و با نشستن زنبور روی گل های مختلف گرده افشانی صورت می گیرد ( همین عمل که در دید بسیار ساده می باشد ، باعث بقای جهان و موجودات زنده روی کره خاکی است) .
وقتی عسل دان زنبور کارگر پر شد او به سوی کندو باز می گردد. با تخلیه شهدگل در کندو و انتقال آن به زنبورهای دیگر ، دوباره آماده جمع آوری شهد می شود. زنبورهای عسل ساز با استفاده از آنزیم های موجود در بدنشان ، قندهای پچییده موجود در شهد را به قندهای ساده و قابل هضم تبدیل می کنند. زنبورها با بال زدن آب اضافی موجود در شهد را تبخیر می کنند تا عسل با کیفیت تری به دست آید.
لازم به ذکر است کیفیت عسل به عواملی مانند گل های که زنبور شهد آن را جمع آوری کرده و شرایط محیطی بستگی دارد.
امروزه انسانها پرورش زنبور و تولید عسل را به عنوان شغلی کم هزینه و پرسود انتخاب کرده اند.
انسانها با ساخت کندو برای زنبورها در نزدیکی دشت های گل و فضاهای باز و قرار دادن قالب هایی در آن برای ساخت موم که در اصطلاح شان گفته می شود، اقدام به زنبور داری می کنند . با طلوع خورشید فرد باید درب کندوها را باز کند تا زنبورها بتوانند برای به دست آوردن شهد از کندو خارج شوند. اما زنبورها نیز برای پرواز و جمع آوری شهد به انرژی نیاز دارند که رنبورداران از قندهای صنعتی برای زنبور تامین می کنند.
بهار و تابستان فصل پرورش و استخراج عسل است . تمامی فرآیند به وجود آمدن عسل توسط زنبور در این فصل ها انجام می شود. نمی توان به طور دقیق گفت که فرآیند تبدیل شهد به عسل چقدر زمان می برد. به طور میانگین زنبورها هر قطره از شهد را حدود نیم ساعت در دهان خود نگه می دارند تا رطوبت آن کاهش یابد و به عسل تبدیل شود ، سپس عسل به دست آمده را درون خانه های شش ضلعی که از قبل ساخته اند جای گذاری می کنند. به این خانه های شش ضلعی موم عسل می گویند. پس از اتمام فرآیند تبدیل شهد به عسل که توسط زنبورها انجام می شود ، زنبوردار برای جمع آوری عسل وارد عمل می شود. خارج کردن شان ها از زنبور می بایست شب هنگام زمانی که زنبورها خواب هستند و در تاریکی مطلق و بدون هیچ نوری صورت پذیرد. در غیر این صورت زنبورهای نگهبان اجازه این کار را به زنبوردار نمی دهند. پس از خارج کردن شان از کندو زنبوردار میبایست عسل موجود در موم ها را استخراج کند اما نباید همه عسل موجود در کندو را برداشت زیرا زنبورها برای تغذیه خود در فصل پاییز و زمستان به عسل نیاز دارند تا بتوانند در فصل های سرد زنده بمانند.
فرآورده های زنبور :
عسل
مشهور ترین محصول زنبورها می باشد که بیشترین کاربرد آن خوراکی است اما علاوه برآن استفاده دارویی نیز دارد.
گرده گل
گرده گل از پاهای زنبور و اضافات گرد ریخته شده درون زنبور جمع آوری می شود ، زرد رنگ بوده و برای افرادی که آلرژی های فصلی دارند مفید است.
ژل رویال
به آن شیر زنبور نیز می گویند که درواقع تغذیه لاروها و ملکه می باشد و استفاده دارویی بسیاری دارد.
پروپولیس(موم سیاه)
ته مانده موم کندو بعد از استخراج عسل است که زنبورداران برای مهر وموم کردن کندوها در زمستان از آن استفاده میکنند.پروپولیس در زمینه دارویی ، آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد زیادی دارد.
برای به دست آوردن عسل مایع زنبوردار ابتدا باید زنبورهای چسبیده روی شان ها را جدا کند برای این کار از برس مخصوص استفاده می کند و بعد درپوش های مومی را با استفاده از کاردک جدا کرده و شان را درون دستگاه جداکننده ( اکستراکتور عسل) قرار می دهد تا دستگاه عسل را از شان جدا کند .
بعد از جداسازی عسل از موم، مایع عسل را در دستگاه تزریقات مایعات انتقال داده و شروع به پر کردن عسل در ظروف بسته بندی می کند و در نهایت برای عرضه و استفاده روانه بازار می شود.
چند نکته مهم که بهتر است در زمان استخراج به آن توجه کنید:
بهتر است عملیات استخراج را در هوای خنک و دور از زنبورهای مهاجم انجام دهید.
در صورت مشاهده ازدحام زنبورها، عملیات برداشت را متوقف کنید.
از تمیز بودن تمام ابزار و تجهیزات اطمینان حاصل کنید.
عسل استخراج شده باید در جای خشک و خنگ نگهداری شود.